Επανυπολογισμός των συντάξεων, υπολογι-σμός Προσωπικής Διαφοράς (ΠΔ) και μειώσεων

Άρθρο του ΠΑΝΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΙΚΟΥ Αγώνα Δεκέμβρης 2017

Με το νέο νόμο 4387/2016 (Κατρούγκαλου) η κυβέρνηση - συνεργασία με την Ε.Ε. για την υλοποίηση των αποφάσεων και των δεσμεύσεων του 3ου μνημονίου - διαμόρφωσε ένα νέο τοπίο στην Ασφάλιση, όπου η συμμετοχή του κράτους περιορίζετε δραστικά ( η κρατική χρηματοδότηση έχει μειωθεί κατά 40% σε σχέση με το 2012 ), άνοιξε τον δρόμο γι8α να κυριαρχήσουν τα κοράκια της ιδιωτικής ασφάλισης και να μετατραπεί σε ατομική υπόθεση.

α) Άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού τόσο της κύριας σύνταξης όσο της επικουρικής, των εφ΄ άπαξ  και των μερισμάτων. Με το νέο τρόπο οι νέες συντάξεις ( κύριες επικουρικές, εφ΄ άπαξ, μερίσματα ), θα είναι μειωμένες έως και 30%,. Μέσω αυτής της αλλαγής.

β) Άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού τόσο της κύριας σύνταξης όσο και της επικουρικής, των εφρ΄ άπαξ και των μερισμάτων. με το νέο τρόπο που θα υπολογίζονται πλέον όλες οι νέες συντάξεις (κύριες, επικουρικές, εφ΄ άπαξ, μερίσματα). Θα είναι μειωμένες έως και 30%. Μέσω αυτής της αλλαγής:

1. δικαιολογήθηκαν και μονιμοποιήθηκαν πλέον οι μνημονιακές μειώσεις και δεν εφαρμόστηκαν οι αποφάσεις του ΣτΕ για επιστροφή χρημάτων.

2. επιβλήθηκαν περικοπές και επιβαρύνσεις που αφορούν τη συντριπτική πλειονότητα ασφαλισμένων και συνταξιούχων

3. Καθιερώθηκαν υψηλές εισφορές (20%) για όλους

4. επιβλήθηκε η σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι το 2019

5. μειώθηκαν οι δικαιούχοι συντάξεων χηρείας με τη θέσπιση ηλικιακού ορίου, ενώ περικόπτονται και οι αποδιδόμενες.

6. έγιναν ήδη περικοπές σε συνταξιούχους με άθροισμα κύριας και επικουρικής άνω των 1.300 ευρώ

γ) Θα γίνει ο Επανυπολογισμός όλων των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων, κύριων και επικουρικών. Σημαντικό στοιχείο του επανυπολογισμού αίναι η δημιουργία της ΠΔ που με βάση αυτήν θα γίνονται οι νέες μειώσεις, αφού δεν αποτελεί πλέον μέρος της σύνταξης αλλά πρόσθετη παροχή. Ο Επανυπολογισμός θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί και η προκύπτουσα Π Δ να φαίνεται στο πληροφορικό σύστημα στα μηνιαία ενημερωτικά σημειώματα των συνταξιούχων μέχρι 31/12/2018, οι οι ΠΔ για τις επικουρικές συντάξεις ήδη εμφανίζονται στα μηνιαία ενημερωτικά σημειώματα του ΕΤΕΑΠ.

Δηλαδή οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις θα συνεχίσουν να καταβάλλονται μέχρι τις 31/12/2018 στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί στις 31.12.2014 (σύμφωνα με τις μέχρι τότε ισχύουσες διατάξεις). Εφόσον το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων αυτών είναι μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει από τον επανυπολογισμό τους (αρνητική ΠΔ). Η χρηματική αυτή διαφορά παύει να είναι μέρος των συντάξιμων αποδοχών και παίρνει τη μορφή της πρόσθετης σύνταξης, ένα νέο είδος ΕΚΑΣ. Εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο, αλλά από 1.1.2019 θα συμψηφίζεται με πιθανές μελλοντικές αυξήσεις και ανά πάσα στιγμή μπορεί, κατ' εφαρμογή του "κόφτη", να αφαιρεθεί τμηματικά ή εφ' άπαξ. Με τον τρόπο αυτό μειώνονται οι κύριες (και οι επικουρικές) συντάξεις, παρά την κυβερνητική προπαγάνδα, ότι δεν περικόπτονται οι κύριες. Αυτά έλεγε ο νόμος 4387/2016.

Με το νέο νόμο όμως 4472/2017, τροποποιούνται διατάξεις του ν. άξεις του ν. 87/2016 για να μπορέσουν να ξεπεραστούν δυσκολίες στην υλοποίηση του επανυπολογισμού και στην έκδοση νέων μειωμένων συντάξεων (υπολογισμός του μέσων όρων ΜΟ-των συντάξιμων αποδοχών σε κύριες και επικουρικές), αλλά επιβάλλονται και νέες περικοπές από 1/1/2019, όπως;

• Αναβάλλεται η αύξηση των συντάξεων από την 1/1/2017 για την 1/1/2022.
• Τα επιδόματα (συζύγου, τέκνων, εξομάλυνσης, αναπηρίας) εξακολουθούν να συγκαταλέγονται και να καταβάλλονται με τη σύνταξη μέχρι 31/12/2018, μετά καταργείται το επίδομα συζύγου και θα χορηγείται μόνο επίδομα τέκνων. Επίσης περικόπτεται το επίδομα εξομάλυνσης. Τα επιδόματα αναπηρίας δεν συνυπολογίζονται στις κύριες συντάξεις, που σημαίνει ότι παραμένουν εκτός επανυπολογισμού, πλην όμως κουρεύονται και μειώνονται στις επικουρικές συντάξεις.

Από την 1.1.2019 με τις νομοθετικές διατάξεις του νόμου 4472/2017 επιβάλλονται μειώσεις μέχρι ποσοστό 18% επί των καταβαλλόμενων συντάξεων (κύριων και επικουρικών), αλλά και με πρόβλεψη για εξάλειψη των υπολοίπων των ΠΔ μετά την περικοπή του 18%) στη συνέχεια, δηλαδή για νέες μειώσεις. Από την 1/1/2019 αν υπάρχει Π.Δ. και είναι μέχρι 18%της καταβαλλόμενης κύρια σύνταξης, τότε περικόπτεται στο σύνολό της. Αν η ΠΔ είναι μεγαλύτερη από το 18% τότε το υπερβάλλον ποσό θα συνεχίζει να παραμένει σαν τέτοιο, συμψηφιζόμενη όμως κατ' έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή της, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων (από το 2022 και μετά!!!) ή με την επόμενη περικοπή λόγω ενεργοποίησης του "κόφτη".

Αν το καταβαλλόμενο ποσό της σύνταξης είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει από τον επανυπολογισμό της (επειδή σαν εργαζόμενοι κατέβαλαν πολύ υψηλές εισφορές), τότε αυτό προσαυξάνεται, από την 1.1.2019, κατά 1/5 της διαφοράς σταδιακά και ισόποσα εντός πέντε (5) ετών.

Ο "λογαριασμός" των περικοπών, παρά την πρόβλεψη του ανώτατου ορίου περικοπής (18%), θα είναι "βαρύτερος" για τους διπλοσυνταξιούχους, όσους είχαν συνταξιοδοτηθεί με πολλά χρόνια ασφάλισης και υψηλές συντάξιμες αποδοχές, καθώς και για τους προερχόμενους από το πρώην ΤΕΒΕ. Με βάση τα παραδείγματα, θα χάσουν έως και δύο συντάξεις το χρόνο με τις νέες μειώσεις που θα γίνουν.

Ø  Για κάποιες κατηγορίες "υψηλοσυνταξιούχων", όπως τους βαφτίζει η κυβέρνηση, με άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης πάνω από 1.300 ευρώ που πέρυσι είχαν υποστεί μείωση της επικουρικής σύνταξης έως και 50%, το νέο "ψαλίδι" θα μπει μόνο στην κύρια σύνταξη αφού δεν έχουν πλέον καμία ΠΔ στην επικουρική.

Ø  Για όσους είχαν άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης κάτω από 1.300 ευρώ και έχουν Π.Δ στην επικουρική, η μείωση μέχρι το 18% της κύριας σύνταξης θα γίνει και από την επικουρική.

Σημαντικό είναι ότι η απόφαση να γίνουν οι περικοπές από το πρώτο ευρώ, αδιακρίτως του ύψους της καταβαλλόμενης σύνταξης, θα θίξει και όσους λαμβάνουν χαμηλότερες συντάξεις και είχαν μικρές σχετικά απώλειες με τις προγενέστερες γενικές περικοπές (π.χ. κατάργηση δώρων, εισφορά "αλληλεγγύης", επιβολή αυξημένης εισφοράς ασθένειας).

1. Οι "μικρομεσαίοι" συνταξιούχοι των 700 - 800 ευρώ με 15 έτη ασφάλισης θα έχουν μέση απώλεια έως 100 ευρώ το μήνα από τη διπλή περικοπή κύριας και επικουρικής σύνταξης.

Σε ετήσια βάση θα χάσουν σε μέσο όρο περίπου 1.200 ευρώ (100 Χ 12).

2. Κυρίως όμως θα χτυπηθούν οι χαμηλοσυνταξιούχοι με άθροισμα κύριων και επικουρικών συντάξεων από 486 - 600 και με 15 -20 έτη ασφάλισης, καθώς και οι συντάξεις που αποδίδονται με βάση τα ισχύοντα μέχρι τώρα κατώτερα όρια, τα οποία πλέον καταργήθηκαν. Οι συνταξιούχοι αυτοί θα βρεθούν με ΠΔ μέχρι και 100 ευρώ, η οποία θα κοπεί κατ' αρχήν μέχρι το 18% της κύριας σύνταξης. Αν το 18% υπερβαίνει το ποσό των 100 ευρώ που είναι η ΠΔ, τότε θα περικοπεί όλο το ποσό.

Σε ετήσια βάση όλοι αυτοί θα χάσουν περίπου μέχρι και 1.200 ευρώ (100Χ12).

Παραδείγματα

Στα παραδείγματα αυτά δεν υπάρχει Επανυπολογισμός των επικουρικών συντάξεων, επειδή αυτές έχουν ήδη περικοπεί με τα προηγούμενα μέτρα από 50-70%.

1. Ασφαλισμένος με 15 έτη συνολικής ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 850 ευρώ.

Κύρια σύνταξη με παλαιό τρόπο υπολογισμού 486,84 ευρώ και επικουρική 121,56 ευρώ.

Κύρια σύνταξη με επανυπολογισμό (Ν. 4387/2016) 443,77 ευρώ και επικουρική 56,78.ΠΔ στην κύρια 43,07 (486,84-443,77) - ΠΔ στην επικουρική 58,46. Σύνολο ΠΔ 43,07+58,46=101,53. Το 18% της κύριας = 87,63 (486,84Χ18%). Αφαιρείται από την κύρια όλη η ΠΔ (43,07) και από την επικουρική 44,56 (87,63-43,07).

Παραμένουν αν ΠΔ τα υπόλοιπα 13,9 ευρώ (101,53-87,63), τα οποία προσμετρούνται στην επικουρική (58,46-44,56).

Σε ετήσια βάση περικόπτονται 1.051,56 ευρώ (87,63Χ12)

2.   Ασφαλισμένος με 32 έτη συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας και συντάξιμες αποδοχές 2.610,00 ευρώ.

      Κύρια σύνταξη με παλαιό τρόπο υπολογισμού: 1.354,88 ευρώ (έχουν          αφαιρεθεί μνημονιακές περικοπές πλην φόρου).

      Κύρια σύνταξη με επανυπολογισμό (Ν.4387/2016): 1.145,90 ευρώ.

      ΠΔ 208,98 ευρώ (1.354,88-1.145,90).

      Επειδή το 18% της κύριας σύνταξης είναι μεγαλύτερο της ΠΔ             (1.354,88Χ18%=243,8) ο συγκεκριμένος συνταξιούχος χάνει ολόκληρο           το ποσό των 208,98 ευρώ.

      Σε ετήσια βάση περικόπτονται 2.507,76 ευρώ (208,98Χ12)

3.   Ασφαλισμένος με 33 έτη συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας και           συντάξιμες αποδοχές 1.290,00 ευρώ.

      Κύρια σύνταξη με παλαιό τρόπο υπολογισμού: 1.059,25 ευρώ (έχουν          αφαιρεθεί μνημονιακές περικοπές πλην φόρου).

      Κύρια σύνταξη με επανυπολογισμό (Ν. 4387/2016): 780,00 ευρώ.

      ΠΔ: 279,25 ευρώ (1059,25-780,00).

      Επειδή το 18% της κύριας σύνταξης που περικόπτεται είναι μικρότερο         της ΠΔ (1.059,25Χ18%=190,66), παραμένει ΠΔ 88,59 (279,25-190,66).

      Σε ετήσια βάση περικόπτονται 2.287,92 ευρώ (190,66Χ12).

4.   Ασφαλισμένος με 34 έτη συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας και           συντάξιμες αποδοχές 1.435,00 ευρώ.

      Κύρια σύνταξη με παλαιό τρόπο υπολογισμού: 1.197,18 ευρώ (έχουν          αφαιρεθεί μνημονιακές περικοπές πλην φόρου).

      Κύρια σύνταξη με επανυπολογισμό (Ν. 4387/2016): 845,70 ευρώ.

      ΠΔ: 351,48 ευρώ (1.197,18-845,70).

      Επειδή το 18% της κύριας σύνταξης που περικόπτεται είναι μικρότερο         της ΠΔ (1.197,18Χ18%=215,49) μικρότερο της ΠΔ), παραμένει ΠΔ 136      ευρώ (351,48-215,49).

      Σε ετήσια βάση περικόπτονται 2.586,88 ευρώ (215,49Χ12).

5.   Ασφαλισμένος με 31 έτη συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας και           συντάξιμες αποδοχές 1.605,00 ευρώ.

      Κύρια σύνταξη με παλαιό τρόπο υπολογισμού: 1.078,25 ευρώ (έχουν          αφαιρεθεί μνημονιακές περικοπές πλην φόρου).

      Κύρια σύνταξη με επανυπολογισμό (Ν. 4387/2016): 829,30 ευρώ.

      ΠΔ: 248,95 ευρώ (1.078,25-829,30).

      Επειδή το 18% της κύριας σύνταξης που περικόπτεται είναι μικρότερο         της ΠΔ (1.078,25Χ18%=194,09), παραμένει ΠΔ 54,86 ευρώ (248,95-          194,09).

      Σε ετήσια βάση περικόπτονται 2.329,08 ευρώ (194,09Χ12).

6.   Ασφαλισμένη με 28 έτη συνολικής ασφάλισης και  συντάξιμες            αποδοχές 1.928,00 ευρώ.

      Κύρια σύνταξη με παλαιό τρόπο υπολογισμού: 1.140,95 ευρώ (έχουν          αφαιρεθεί μνημονιακές περικοπές πλην φόρου).

      Κύρια σύνταξη με επανυπολογισμό (Ν. 4387/2016): 869,08 ευρώ.

      ΠΔ: 271,87 ευρώ (1.140,95-869,08).

      Επειδή το 18% της κύριας σύνταξης που περικόπτεται είναι μικρότερο         της ΠΔ (1.140,95Χ18%=205,37), παραμένει ΠΔ 66,5 ευρώ (271,87-            205,37).

      Σε ετήσια βάση περικόπτονται 2.464,44 ευρώ (205,37Χ12).

7.   Ασφαλισμένος με 40 έτη συνολικής ασφάλισης και συντάξιμες           αποδοχές 1.535 ευρώ.

      Κύρια σύνταξη με παλαιό τρόπο υπολογισμού: 1.184,97 ευρώ (έχουν          αφαιρεθεί μνημονιακές περικοπές πλην φόρου).

      Κύρια σύνταξη με επανυπολογισμό (Ν. 4387/2016): 1.010,98 ευρώ.

      ΠΔ: 173,99 ευρώ (1.184,97-1.010,98).

      Επειδή το 18% της κύριας σύνταξης είναι 213,20 (1.184,97Χ18%)     μεγαλύτερο της ΠΔ, ο συγκεκριμένος συνταξιούχος χάνει ολόκληρη την    ΠΔ.

      Σε ετήσια βάση περικόπτονται 2.558,40 ευρώ (213,20Χ12).

8.   Ασφαλισμένη με 31 έτη συνολικής ασφάλισης και  συντάξιμες            αποδοχές 1.883,00 ευρώ.

      Κύρια σύνταξη με παλαιό τρόπο υπολογισμού: 1.148,33 ευρώ (έχουν          αφαιρεθεί μνημονιακές περικοπές πλην φόρου).

      Κύρια σύνταξη με επανυπολογισμό (Ν. 4387/2016): 934,21 ευρώ.

      ΠΔ: 214,12 ευρώ (1.148,33-934,21).

      Επειδή το 18% της κύριας σύνταξης που περικόπτεται είναι μικρότερο         της ΠΔ (1.148,33Χ18%=206,70), παραμένει ΠΔ 7,42 ευρώ.

      Σε ετήσια βάση περικόπτονται 2.480,40 ευρώ (206,70Χ12).

9.   Ασφαλισμένος με 35 έτη συνολικής ασφάλισης και συντάξιμες           αποδοχές 2.374 ευρώ.

      Κύρια σύνταξη με παλαιό τρόπο υπολογισμού: 1.408,17 ευρώ (έχουν          αφαιρεθεί μνημονιακές περικοπές πλην φόρου).

      Κύρια σύνταξη με επανυπολογισμό (Ν. 4387/2016): 1170 ευρώ.

      ΠΔ: 238,17 (1.408,17-1170).

      Επειδή το 18% της κύριας σύνταξης που περικόπτεται είναι    μεγαλύτερο της ΠΔ (1.408,17Χ18%=253), ο συγκεκριμένος             συνταξιούχος χάνει ολόκληρη την ΠΔ.

      Σε ετήσια βάση περικόπτονται 2.858,04 ευρώ (238,17Χ12).

10. Συνταξιούχος Δημοσίου ΔΕ με 39 χρόνια υπηρεσίας και συντάξιμες             αποδοχές 1.605 ευρώ, παίρνει σήμερα: Βασική σύνταξη 1.383 ευρώ,          επίδομα συζύγου 35 ευρώ, επίδομα εξομάλυνσης 46 ευρώ. Σύνολο            σύνταξης και επιδομάτων: 1.464 ευρώ.

      Για να γίνει ο Επανυπολογισμός, από το ποσό των 1.464 ευρώ         αφαιρούνται:

·         29,87 ευρώ (ν. 3865/2010 υπέρ ΑΚΑΓΕ).

·         40 ευρώ (ν. 4024/2011)

·         7,20 ευρώ (ν. 4051/2012)

·         95,95 ευρώ (ν. 4093/2012)

·         77 ευρώ κράτηση 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ

Σύνολο κρατήσεων 250,02. Άρα η τελική σύνταξη είναι 1,214 ευρώ (1,464-250). Από το ποσό αυτό παρακρατείται φόρος 132,05 και η καθαρή απολαβή είναι 1.081,95 ευρώ.

Ο Επανυπολογισμός γίνεται με συντάξιμες αποδοχές 1.605 ευρώ και συντελεστή ανταποδοτικής σύνταξης 40,8% για τα 39 έτη. Οπότε η ανταποδοτική σύνταξη είναι 654,84 ευρώ (1.605χ40,8%) και σε αυτή προστίθεται η εθνική σύνταξη των 384 ευρώ, το σύνολο είναι 1.038,84 ευρώ μικτή σύνταξη.

Η ΠΔ είναι 176 ευρώ (1.214-1.038,84).

Το 18% της κύριας σύνταξης είναι μεγαλύτερο της ΠΔ (1.464χ18%=263,52), ο συγκεκραμένος συνταξιούχος χάνει ολόκληρη την ΠΔ.

Η νέα μικτή σύνταξη των 1.038,84 ευρώ θα έχει εισφορά 6% για ασθένεια (62,28 ευρώ) και φόρο 115 ευρώ, σύνολο 177,28. Άρα από 1/1/2019 το καθαρό ποσό που θα λαμβάνει ο συγκεκριμένος συνταξιούχος θα είναι 861,56 ευρώ (1.038,84-177,28). το καθαρό (πληρωτέο)  ποσό που παίρνει σήμερα ο ίδιος συνταξιούχος είναι 1.081,95, άρα έχει μείωση 220,49 ευρώ (1.081,95-861,56), που σημαίνει ότι στα  καθαρά η μείωση λόγω φόρου, φτάνει σχεδόν στο 22%. Μέσα στην μερικά ή ολικά περικοπτόμενη ΠΔ περιέχετε και το επίδομα συζύγου, που με τον τρόπο αυτό καταργείται.

Σε ετήσια βάση περικόπτονται 2.112 ευρώ (176χ12).

Ελπίζουμε πως η μελέτη αυτή σε ικανοποιητικό βαθμό στα ερωτήματα και ασάφειες που δημιουργούνται σε όλους μας, κάτι που επιτείνει η σκόπιμη (;) καθυστέρηση της κυβέρνησης να εκδώσει διευκρινιστικές εγκυκλίους, να προχωρήσει στον επανυπολογισμό των συντάξεων άμεσα, πράγμα που από σήμερα σίγουρα θα ξεσήκωνε κύμα αντιδράσεων από το εργατικό και συνταξιουχικό κίνημα. Κάτι που η κυβέρνηση προφανώς θέλει να αποφύγει στη χρονική αυτή περίοδο, που προσπαθεί να εμφανίσει ένα φιλολαϊκό πρόσωπο με το κοινωνικό μέρισμα, την επιστροφή των επί πλέον παρακρατηθέντων υπέρ ΕΟΠΥΥ και ενώ ταυτόχρονα στην ημερήσια διάταξη έχει μπει η κατάργηση του δικαιώματος στην απεργία και τα άλλα προαπαιτούμενα της 3ης αξιολόγησης και του 4ου μνημονίου.

Θέλουμε να επισημάνουμε πως σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από τους υπολογισμούς μας αυτούς, το τι ακριβώς και πότε θα το εφαρμόσει η κυβέρνηση, είναι κάτι που δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε και να προβλέψουμε, πέρα από τα ποσοτικά και χρονικά στάνταρς που προβλέπονται από τους νόμους. Σε όλα αυτά θα παίξουν ρόλο ενδεχόμενες πολιτικές εξελίξεις, η πορεία της οικονομίας και των στόχων για τα δημοσιονομικά μεγέθη, η πίεση των αγώνων μας κλπ. Εμείς πάντως θα βρισκόμαστε συνεχώς σε επιφυλακή και αγωνιστική επαγρύπνηση, θα κλιμακώσουμε τους αγώνες και τη μετωπική σύγκρουση με την πολιτική αυτή, που θα μας οδηγήσει κατευθείαν στην απόλυτη φτώχεια, να εμποδίσουμε την εφαρμογή της.

Τηρήθηκε η σύνταξη και η ορθογραφία του πρωτοτύπου κειμένου.